HAMAM BÖCEKLERİYLE MÜCADELE/İLAÇLAMA YÖNTEMLERİ

Hamam böceği kontrolü, zararlı mücadele programları içinde en zor olanlardandır. Çünkü hem üreme ve beslenme yerlerinin bulunması çok zordur hem de insektisitlere yüksek oranda dirençlilik gösterirler. Alman hamam böceğinin organik klorlu, organik fosforlu, karbonat ve piretroid grubu insektisitlere karşı dirençli olduğu kaydedilmektedir. Çok uzun ve zahmetli mücadele programı mekanik ve kimyasal mücadele / ilaçlama uygulamalarını içermektedir.

Hamam Böcekleriyle Mekanik Mücadele

Hamam böcekleri evlere dış ortamdan veya apartmanlardaki diğer evlerden gelmektedir. Hamam böceklerinden korunmak, evlere ve diğer yerleşim yerlerine girmelerini engellemek için kapı ve pencerelerin kapalı tutulması ve çeşitli ahşap, plastik vb. girişi engelleyen araçlar kullanılmalıdır. Bunların çok özenle yerleştirilmesi lazımdır. Çünkü hamam böcekleri çok küçük boşluklardan bile geçebilirler.

Mücadele programının başlangıcını, uygun hijyen şartlarının sağlanması oluşturur. Hamam böceklerinin bulunabilecekleri yerler çok iyi temizlenmeli, organik atık ve çöp bırakılmamalıdır. Özellikle binalarda, iş yerleri, fırınlar, mutfaklar, hastaneler vb. yerlerde delik, çatlak, oyuk gibi hamam böceklerinin giriş ve üreme yerleri sıvanarak kapatılmalı; eşyalar, dolap araları ve altları, yiyecek kapları, kitaplıklar, çekmeceler, radyatör vb. yerler sürekli temiz tutulmalıdır.

Bunlarla birlikte hamam böceği mücadelesinde başvurulan ve kimyasal olmayan metotlarla denenen çeşitli uygulamalar vardır. Bunlar; üreme alanlarının vakumlanması, mekanik tuzaklar ve sıcak soğuk uygulamalar ile zehirli olmayan gazların uygulanmasıdır.

Fakat bunlar mutlaka uzman elemanlar tarafından uygulanmalıdır. Çünkü mücadelede özel ekipmanlara ihtiyaç vardır. Gaz uygulamalarında karbondioksit veya azot kullanılır. Bu etkili bir yöntem olmasına karşın uygulaması zor ve çok pahalıdır.

Bunlarla birlikte eğer ortamda hamam böceği görülmüşse ilaçlama, kesin çözüm için en etkili ve vazgeçilmez yoldur.

Hamam Böcekleriyle Kimyasal Mücadele / İlaçlama

Hamam böceği ilaçlamasında, insektisit kullanımı özellikle yürüdükleri ve yaşadıkları yerlere yüzeysel olarak kalıcı uygulama esasına dayanır. Son yıllarda dirençli Alman hamam böceklerine karşı piretroid grubu insektisitlerle birlikte piperonil butoksid kombinasyonu önerilmektedir.

Hedef Alan : Evlerde mutfaklar, dolap, gardrop ve çekmeceler, buzdolabı altı, kalorifer boruları ve petekleri, lokantalar, fırınlar, süthaneler, gıda üretim, hazırlama ve depolama vb. yerler hamam böceklerinin başlıca üreme ve barınma yerleridir.
Uygulama Yöntemi : Hamam böceği ilaçlamasında, ilaçlar elle basınçlı püskürtücülerle uygulanabilir. İlaçlar genellikle 40 ml/m hesabıyla 0.3-0.5 m kuşak şeklinde uygulanır.
İnsektisitler : Hamam böceği ilaçlamasında, kullanılacak insektisitin seçilmesinden önce hamam böceklerindeki duyarlılığın belirlenmesi ve o bölgedeki hamam böceklerinin duyarlı oldukları insektisitlerin kullanılması gerekir.
Uygulama Sıklığı : Tuzak yemi, macun, jel, pasta vb. şekillerde hazırlanıp uygulanan formülasyonlar devamlı kontrol sağlarlar; bunların uygulama yerleri düzenli aralıklarla kontrol edilerek eksilen miktarları tamamlanır. Diğer formülasyonların hamam böceklerinin biyolojisi dikkate alındığında, genellikle ayda bir uygulamaları yeterli olur.
Önlemler : Gıda deposu, mutfak vb. yerlere yüzey uygulaması şeklinde hamam böceği ilaçlaması yapılacaksa uygulamadan önce tüm besin maddeleri ve bunların kapları ve bütün mutfak malzemelerinin üzeri iyi örtülmeli veya bunlar uzaklaştırıldıktan sonra ilaçlama yapılmalıdır. Güvenlik sebebiyle toz formülasyonlar mutfaklarda kullanılmamalıdır.

HAMAM BÖCEĞİ PATOJENİK (HASTALIK YAPMA) ÖZELLİKLERİ

Hamam böcekleri evlerin hemen her yerini dolaşırlar ve buldukları hemen her şeyi yerler. Aynı zamanda kötü bir koku yayarlar. İnsan dışkısı ve organik atıklardan aldıkları hastalık etkenlerini insan yiyeceklerine bulaştırma ihtimalleri her zaman vardır.

Hamam böcekleri yemekleri ve giysileri bulaştırmalarının yanı sıra kitap ciltlerine de zarar verirler.

Hamamböcekleri insanların tükettikleri gıdaları mikroplarla bulaştırarak gıda zehirlenmesi ve mide barsak hastalıklıklarına yol açabilirler. Çoğu hamamböceği kendine has kokusu olan bir salgı üretirler. Bu koku, üzerinde dolaştıkları yerlere siner. Bazı insanlarda hamamböceklerine karşı bir alerji meydana gelebilir. Bunu meydana getiren ve alerjen adı verilen maddeler ise insanlara çok çeşitli yollardan bulaşabilir. Bunlara kontamine gıdaların alınmasıyla ve zemindeki ölü hamamböceğinden arta kalan partiküllerin solunum yoluyla alınması sonucu oluşan alerjiler örnek olarak verilebilir.

Ayrıca E. Hystolitica coli, Balantidium coli, Ascaris lumbricoides, Giardia intestinalis gibi bazı patojen bakterilerin taşıyıcı oldukları kaydedilmiştir.